De Mariapeel vormt samen met de Deurnsche Peel en Groote Peel een uniek gebied op de grens van Brabant en Limburg. Het hele jaar genieten hier bewoners en bezoekers van de prachtige natuur en het bijzondere hoogveenlandschap. In het gebied zijn vele sporen van de turfwinning te vinden. Het gebied is door de EU aangewezen als een zeer waardevol natuurgebied, met de noodzaak om het te behouden en te beschermen (Natura 2000). Na de turfafgraving in de vorige eeuwen willen we het hoogveen nu herstellen. Het watersysteem moet worden aangepast zodat water langer in het gebied blijft. Tevens is het nodig de trosbosbesstruiken die het gebied overwoekeren te verwijderen. En wel zodanig dat cultuurhistorische waarden zo min mogelijk worden aangetast en wateroverlast in de omgeving wordt voorkomen.
Dit is de vijfde nieuwsbrief van het project Peelvenen LIFE+ Deurnsche Peel-Mariapeel. Met deze nieuwsbrief willen wij u informeren over de voortgang van het project.
U kunt ook de website www.peelvenen-in-uitvoering.nl bezoeken voor meer informatie.
In deze nieuwsbrief vindt u informatie over:
Einde tweede werkseizoen; helft werk uitgevoerd
Vooruitblik laatste werkseizoen
Toegankelijkheid paden
Interview Francois Hesen
Natuurexcursie Lente in de Mariapeel
Boswachters blog
Nieuws van Partners
Grondwatergegevens binnenkort online
Project Jaagpad fase 2
De toekomst van het Leegveld start nu
Einde tweede werkseizoen; helft werk uitgevoerd
Het tweede werkseizoen van het hoogveenherstelproject zit erop. Staatsbosbeheer geeft tijdens het broedseizoen de natuur de ruimte. In deze periode, tussen 15 maart en 15 juli, zullen er voor het project hooguit werkzaamheden aan de rand of buiten het natuurgebied plaatsvinden.
De aannemers hebben de laatste maanden een begin gemaakt met het verwijderen van de uitheemse trosbosbesstruiken in het zuidelijke veenputtencomplex in Mariaveen. Zowel de trosbosbessen als de waardevolle veenputten en peelbanen hebben de kraanmachinisten in beeld via GPS en een app op hun smartphone. Omdat ze in nattere delen van het gebied werken, is geëxperimenteerd met andere machines. Dit levert goede resultaten voor het gebied op.
De meeste gerooide struiken zijn afgevoerd naar het grote depot aan de Kerkkuilenweg. Hier worden ze versnipperd en afgevoerd.
De hydrologische werkzaamheden aan het Defensiekanaal zijn gereed. Dat geldt ook voor nagenoeg al de werkzaamheden in Driehonderd Bunders. Er is inmiddels 4 van de 10 km kade aangelegd. Ook zijn er 26 van de 70 dammen in wijken aangelegd, 12 van de 25 stuwen geplaatst en 20 van de 50 km sloten en greppels is verondiept. Daarnaast is ongeveer 15.000 m3 (van de benodigde 30.000 m3) zand aangevoerd voor de aanleg van de kades en dammen.
De geplande nieuwe kade langs de Helenavaart is niet aangelegd volgens plan. Staatsbosbeheer en Waterschap Limburg onderzoeken hiervoor een meer duurzame constructie, die ook bestendig is tegen schade door bevers. De komende maanden zal er meer duidelijkheid komen over uitvoering en planning van deze nieuwe kade.
Het weer zat mee afgelopen werkseizoen, waardoor de aannemers goed door hebben kunnen werken. Het weer zal zeer bepalend blijven voor de verder uitvoering van het werk, de terreinomstandigheden kunnen snel veranderen als het een tijdje gaat regenen.
Vooruitblik laatste werkseizoen
Het volgende en tevens laatste werkseizoen voor het LIFE+ project loopt van 15 juli 2017 tot 15 maart 2018. Dan worden hydrologische maatregelen in de Horster Driehoek en Grauwveen uitgevoerd. Deze zijn vergelijkbaar met de werkzaamheden in Driehonderd Bunders: aanleggen van kades en dammen, verondiepen van sloten en greppels, etc.. In Mariaveen gaan de aannemers dan verder om het laatste deel te verwijderen om het hoogveen weer de ruimte te geven te herstellen.
De depots langs de Kerkkuilenweg, Zwarte Plakweg en Griendtsveen blijven tijdens dit laatste werkseizoen in gebruik.
Meer beelden van de uitvoering staan op de website www.peelvenen-in-uitvoering.nl.
Toegankelijkheid paden
Door de werkzaamheden hebben de wandelpaden in de Mariapeel te lijden gehad en ze zijn deels slecht begaanbaar voor wandelaars. Inmiddels zijn de paden grotendeels hersteld. De (beheer)paden in Driehonderd Bunders zullen als gevolg van de werkzaamheden tijd nodig hebben om weer stevig te worden. De groene en rode wandelroutes zijn goed begaanbaar.
Het (fiets-)pad tussen Defensiekanaal en Zwarte Plakweg is tijdelijk hersteld. Volgend werkseizoen zal hier deels nog gebruik van worden gemaakt. Het fietspad zal in 2018 geheel worden hersteld. Dit gebeurt in samenwerking met de gemeente Horst aan de Maas.
Interview Francois Hesen
Francois Hesen is beleidsadviseur bij de gemeente Horst aan de Maas. Hij is al jaren nauw betrokken bij de ontwikkelingen in de Peel. De hoogste tijd om met hem in gesprek te gaan!
Welke ‘link’ heb jij met de Peel?
Ik woon zelf in Horst, hemelsbreed ongeveer tien kilometer van de Peel. Als kind kwam ik er niet veel, op latere leeftijd wel , om te wandelen. Het leek altijd oneindig groot. Prachtig, maar tegelijker tijd ook weer beperkt toegankelijk vanwege zijn ‘moerassen’…en stiekem ook wel een beetje mysterieus…
Je bent al jarenlang actief als ambtenaar van de gemeente Horst aan de Maas. Hoe zag deze rol er uit?
Ruim vier jaar geleden kreeg ik binnen de gemeente een andere functie. Dat was ook het moment dat ik zitting nam in de projectgroep Peelvenen-Mariapeel. Een project wat al langer liep en waar we continue rekening moesten houden met veel verschillende belangen.
In 2015 ontstond er onrust over de voorgenomen uitvoeringsmaatregelen voor het gebied Mariapeel. Namens de gemeente Horst aan de Maas heb ik zitting genomen in de tijdelijke adviescommissie Mariapeel, onder leiding van Servaas Huys. Het was bijzonder om mee te maken hoe we in korte tijd met de verschillende belangengroeperingen met ieder hun ‘eigen belang’, toch weer tot een breed gedragen uitvoeringsprogramma konden komen. Begrip hebben voor elkaars belang, naar elkaar luisteren en er samen uit willen komen was de sleutel tot het succes.
Wegens mijn drukke agenda heb ik eind 2016 een stapje terug gedaan en afscheid genomen van de begeleidingsgroep voor de uitvoering van Life+ Mariapeel. Ik neem nog wel steeds deel aan de adviescommissie Mariapeel, voor Griendtsveen en omgeving.
Welke belangrijke resultaten heeft de groep tot nu toe bereikt?
We zijn bereid om naar elkaar te luisteren en proberen elkaars belangen te begrijpen, dat is het allerbelangrijkste! Samen gaan we op zoek naar de beste oplossingen. In het verleden is dit wel eens anders geweest en daar hebben we soms nog last van. Natuur ontwikkeling en hydrologie stoppen niet bij een (denkbeeldige) grens tussen Limburg en Brabant. Dat moeten wij dus ook niet doen. Gelukkig zitten we nu wel met alle partijen aan tafel en kennen elkaars belangen.
Wat is het belang van dit gebied voor de gemeente Horst aan de Maas?
De Peel is een prachtig en uniek natuurgebied. Dat straalt uit naar de regio. Het is aantrekkelijk om er te wonen, te werken en te recreëren. Daarom is dit gebied van belang voor onze gemeente.
Er zijn veel verschillende belangen. Als gemeente streven we er naar om deze verschillende belangen zo goed als mogelijk samen te laten gaan. Voor kwetsbare natuurgebieden zoals de Peel is het van belang dat alles in balans is. Hoogwaardige natuur en een rijke cultuurhistorie is natuurlijk prachtig, maar we moeten er wel voor waken dat het woon, leef en werkklimaat hier niet onder gaat lijden. Het moet hand in hand samen kunnen gaan. Daarom is de gemeente ook actief in de aanpak van overlastsituaties. Zo werken de partijen nauw samen om bijvoorbeeld de overlast van stekende insecten aan te pakken. Een complex probleem waar we serieus werk van maken. We zetten ons ook in om het watersysteem in het bebouwd- én agrarisch gebied in orde te houden.
Welk belang heeft de gemeente bij de uitvoering van dit project?
Het eigendom van het natuurgebied is nagenoeg helemaal van Staatsbosbeheer. Ons belang is dat we aandacht blijven houden voor elkaars belangen. Het is niet altijd even gemakkelijk maar als je het aan mij vraagt, slagen we daar bijzonder goed in.
Hoe doet Staatsbosbeheer het in de ogen van de gemeente?
Spreekwoordelijk zou ik niet graag “in de schoenen van Staatsbosbeheer willen staan”. Het is zo enorm complex….. Maar ik moet zeggen dat ze de laatste jaren een hele positieve indruk hebben gemaakt. De opgaven voor herstel van actief hoogveen, veel tegengestelde belangen, zelfs binnen de begrenzing van het natuurgebied! Het is een continu proces, afwegen van belangen, afzetten tegen de opgave. Het gesprek aangaan en blijven zoeken naar oplossingen. Iedere keer weer opnieuw. Een open en constructieve houding!
Wat kan/wil de gemeente nog bijdragen aan de ontwikkeling van dit natuurgebied?
Het belangrijkste is dat we op een constructieve manier een positieve bijdrage leveren. Het “wat, waar en hoe” is helemaal afhankelijk van situatie. Het is onze zorg dat alle belangen op de juiste manier worden meegenomen.
Natuurexcursie Lente in de Mariapeel
Bent u benieuwd naar de ontwikkelingen in De Peel, en waarom er werkzaamheden nodig zijn? Ga dan mee met de boswachter. Staatsbosbeheer organiseert dit jaar verschillende excursies. In deze natuurexcursie gaan we de eerste tekenen van de lente in de Mariapeel bekijken. Dit vindt plaats op zondag 7 mei. Inloop vanaf 10.00 uur in het Biologisch station, Koolweg 36a Helenaveen. De excursie begint om 10.30 uur en duurt tot 12.00 uur.
Interesse? Meld u aan via het emailadres mariapeel@staatsbosbeheer.nl of klik op de onderstaande aanmeldknop.
Aanmelden natuurexcursie 7 mei
Boswachters blog
Wilt u nog meer weten over de Peel, volg dan boswachter Mirjam Wouters op haar blog.
Ook is de Peel binnenkort te bewonderen bij Omroep Brabant, bij het programma Natuurrijk. De uitzending over de Peel staat op 9 juni gepland. De aflevering wordt daarnaast vele malen herhaald.
Nieuws van partners
Ook op andere plekken in de Peel wordt gewerkt aan hoogveenherstel. Bijvoorbeeld in de Groote Peel en door nieuwe natuur te ontwikkelen in het gebied Leegveld, dat grenst aan de Deurnsche Peel.
Grondwatergegevens binnenkort online
Waterschap Limburg is bezig om de grondwatergegevens in Limburg online te krijgen. Naar verwachting is dit zeer binnenkort operationeel. U kunt de gegevens dan inzien via //waterstandlimburgdev.azurewebsites.net/.
Project Jaagpad fase 2
De kade langs de Helenavaart (tussen Koolweg en Kaasweg wordt door de provincie Noord-Brabant hersteld. De reden hiervoor is het voorkomen van instroom van voedselrijk water uit de Helenavaart in het natuurgebied. Om de kade aan te kunnen leggen, zijn half februari al circa 100 bomen langs de Helenavaart gekapt. Het kadeherstel vindt plaats na het broedseizoen, tussen half augustus en half oktober 2017. Daarnaast is de Provincie Noord-Brabant momenteel in overleg met de direct omwonenden over de aanleg van een recreatief fietspad langs dit deel van de Helenavaart.
De toekomst van het Leegveld start nu
Het natuurgebied de Deurnsche Peel-Mariapeel heeft last van verdroging en te hoge stikstofwaardes, hierdoor dreigt het unieke hoogveenlandschap te verdwijnen. Waterschap Aa en Maas gaat samen met partners en belanghebbenden in het projectgebied Leegveld en Deurnsche Peel aan de slag om de natuur in de Peel te kunnen behouden. Dat is belangrijk omdat hoogveen een bijzonder natuurtype is, met zeer zeldzame planten en dieren. Het komt nog maar op een paar plekken in Nederland voor. Waterschap Aa en Maas gaat samen met partners in 2017 een gebiedsvisie opstellen: een toekomstbeeld voor het Leegveld voor 2027. Meer informatie, bezoek www.aaenmaas.nl/leegveld.
